Major Rock Edict of Asoka (4)

၁။ အတိကံတံ အံတလံ ဗဟုနိ ၀သသတာနိ ံ ၀ဓိေတ၀ါ ပါနာလံေဘ ၀ိဟိသာ စာ ဘုတာနံ နာတိနံ အသံပတိပတိ သမန ဗံဘနာနံ အသံပဋိပတိ။ ေသ အဇာ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိေန လာဇိေန ဓံမစလေနနာ ေဘလိေဃာေသာ အေဟာ ဓံမေဃာေသာ ၀ိမနဒသနာ။

၂။ ဟထိနိ အဂိကံဓာနိ အံနာနိ စာ ဒိ၀်ာနိ လုပါနိ ဒသယိတု ဇနသ။ အာဒိေသာ ဗဟုဟိ ၀သသေတဟိ နာ ဟုတပုလုေ၀ တာဒိေသ အဇာ ၀ဎိေတ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိေန လာဇိေန ဓံမႏုသာထိေယ အနာလံေဘ ပါနာနံ အ၀ိဟိသာ ဘုတာနံ နာတိသု။

၃။ သံပဋိပတိ ဗံဘနသမနာနံ သံပဋိပတိ မာတာ ပိတိသု သုသုသာ။ ဧေသ စာ အံေန စာ ဗဟု၀ိေဓ ဓံမစလေန ၀ဓိေတ။ ၀ဓိယိသတိ ေစ၀ါ ေဒ၀ါနံ ပိေယ ပိယဒသိလာေဇ ဣမံ ဓံမစလနံ။ ပုတ စ ကံ နတာေလ စာ ပနာတိက်ာ စာ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိေန လာဇိေန။

၄။ ပ၀ဎယိသံတိ ေစ၀ ဓံမစလနံ ဣမံ အာ၀ကပံ ဓံမသိ သီလသိ စာ စိဌိတု ဓံမံ အႏုသာသိသံတိ။ ဧေသဟိေသေဌ ကံမံ အံ ဓံမာႏုသာသနံ။ ဓံမံစလေနပိ စာ ေနာ ေဟာတိ အသိလသာ။ ေသ ဣမသာ အထသာ ၀ဓိ အဟိနိ စာ သာဓု။ ဧတာေယ အထာေယ ဣယံ လိခိေတ။

၅။ ဣမသာ အထသာ ၀ဓိ ယုဇံတု ဟိနိ စာ မာ အေလာစယိသု။ ဒု၀ါဍသ၀သာဘိသိေတနာ ေဒ၀ါနံ ပိေယနာ ပိယဒသိနာ လာဇိနာ ေလခိတာ။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား - ဦးဖိုးလတ္)

1. Atikatā aṃtaraṃ bahūni vasssatāni vaḍhito eva pāṇārabho vihisā ca bhūtānaṃ ñātisu

2. asaṃpraṭipati brāhmaṇsasamanānaṃ asaṃpraṭipati [.] aja Devānaṃ Priyadasino rāño

3. Dhammacaraṇena bherighoso aho dhamahoso vimānādasaṇā ca hastidasaṇā ca

4. agikhandhāni ca añāni ca divyāni rupāniṃ dasayitvā janaṃ [.] Yārise bahuhi vāsasatehi

5. na bhūtapuve tārise aja vaḍhite Devānaṃ Priyasa Priyadasino rāño dhamānusasṭiyā anāraṃ-

6. bho prāṇanaṃ avihiṃsa bhūtāna ñātinaṃ saṃpaṭipati brāhmaṇasamanaṇāṃ saṃpaṭipati [.] mātari pitari

7. susrusā thairsusrusā [.] esā aññe bahuvidhe dhama caraṇe vaḍhayisati [.] ceva Devānaṃ Priyo

8. Priyadasi raja dhamacarāṇā ida ca putra ca potrā ca prapotrā ca Devānaṃ priyasa Priyadasino rāño

9. … dhayisati, idaṃ dhamacarāṇaṃ āva savaṭākapa dhammamhi silamhi tiṭhato dham anusāsisā [.]

10. esā hi seto kame ya dhammānusāsana [.] Dhamacaraṇe na bhavati asilasa [.] dhamamhi athamhi

11. … ca ahini ca sādhu [.] etāya athāya idaṃ likhāpitā imasa athasa vadhi yujatu hini ca

12. no locatavya [.] dādasavasābhisitenaṃ Devānaṃ Priyena Priyadasina rāja idaṃ likhapitā (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ႏွစ္တုိ႔ ပတ္လံုး ေသးငယ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို သတ္ျဖတ္ျခင္း, ႀကီးမားေသာ သတၱ၀ါတုိ႔ကို ညွင္းဆဲျခင္း, ေဆြမ်ိဳး-ဥာတိတို႔၌ ၀တ္တရား ေၾကလည္ေအာင္ မက်င့္ေဆာင္ျခင္း, ရဟန္း-ပုဏၰား-သူေတာ္ သူျမတ္တုိ႔ အေပၚ၌ တရားနည္းက် မက်င့္ေဆာင္ျခင္း- ဤမေကာင္းမႈ တရားအားလံုး တိုးပြားျပန္႔စည္လ်က္သာ အသက္အပိုင္းအျခားကာလကို ကုန္လြန္-ျပဳန္းတီးခဲ့ေလၿပီ၊ ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔ယခုအခါ မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီးသည္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ တရားေတာ္ကို က်င့္ေဆာင္လိုက္နာျခင္းျဖင့္ တရားစည္ႀကီး ႐ိုက္တီး ေႂကြးေက်ာ္လိုက္သည္, တရားေတာ္ဟူေသာေႂကြးေက်ာ္သံသည္ ေအာ္…အဖန္ဖန္ ၀မ္းေျမာက္စဖြယ္ ျဖစ္စြာ့တကား။

ဤေလာက၌ ထိုထို ႐ႈမခန္းေသာ ဘံုနန္း-ဗိမာန္ အေထြေထြကို ၾကည့္႐ႈ-႐ႊင္ပ်ရျခင္း,တန္းဆာ အတင့္-အတယ္ ဆင္ယဥ္ထားေသာ ဆင္ယာဥ္-ျမင္းယာဥ္စသည္ကို ၾကည့္႐ႈခ်မ္းေျမ့ရျခင္း, အတင့္အတယ္ ထြန္းညွိ႐ႈိ႕ၿမွိက္ေသာ မီးပန္း, မီးပိတုန္း, မီးပန္းခိုင္, မီးစု မီးေတာက္ကို ၾကည့္႐ႈ နစ္သက္ရျခင္း (ဤသို႔ စသည္ျဖင့္) ဤမွတပါး မ်ားစြာကုန္ေသာ ႐ႊင္ပ် ေပ်ာ္ေမြ႕ဖြယ္ ၀တၳဳအာ႐ံုတို႔ကို  ၾကည့္႐ႈၾက၍႕ (အခ်ိန္အခါ ကုန္ဆံုးၾကေသာ) လူအေပါင္းတို႔အား မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး၏့ တရားအဆံုးအမ စာေတာ္ျဖင့္ ရာေပါင္းမ်ားစြာေသာ ကာလပတ္လံုး ရံခါ တဆစ္ မျဖစ္ေပၚဖူးေသာ တရားေတာ္ကို က်င့္ေဆာင္ျခင္း အခြင့္ႀကီးမွာ ယခုအခါ တိုးတက္ ျပန္႔ပြားဆဲး ႐ွိေလသည္။

သတၱ၀ါတို႔ကို မသတ္ျဖတ္ျခင္း, ထင္႐ွားျဖစ္ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို မညွင္းဆဲး, မႏွိပ္စက္ျခင္း, မိခင္-ဘခင္ ေက်းဇူး႐ွင္တို စကားကို နားေထာင္ လိုက္နာျခင္း, အသက္ ဂုဏ္အားျဖင့္ ႀကီးျမတ္သူတို႔ အဆံုးအမကို လိုက္နာ က်င့္ေဆာင္ျခင္း-- ဤဆုိခဲ့ၿပီး တရားက်င့္၀တ္တို႔ကို၄င္း, ဤမွတပါး ေျမာက္မ်ားစြာေသာ တရားက်င့္၀တ္တို႔ကို၄င္း, ဤသို႔အားျဖင့္ တရားက်င့္၀တ္တို႔ကို တိုးတက္ ပြားစည္းေအာင္ က်င့္ေဆာင္ လိုက္နာၾကလွ်င္, အနာေရာဂါ ကင္း၍႕ က်န္းမာျခင္း, ဥစၥာပစၥည္း တိုးတက္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ႀကီးပြားတိုးတက္ၾကရလိမ့္သတည္း၊ ဤသည္ကား မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး၏႕ တရားက်င့္၀တ္မ်ား ျဖစ္၏။

မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး၏့ သားေတာ္ အစဥ္ ေျမးေတာ္ အဆက္, ျမစ္ေတာ္ အညြန္႔တို႔သည္လည္း (ငါ မင္းၾတား၏့) ဤတရားက်င့္၀တ္မ်ားကို က်င့္ေဆာင္ ဆင့္ပြားၾကကုန္ေစသတည္း၊ ဤငါ့၏့ တိုင္းျပည္အလံုးသည္ ကပၸါအားလံုး အာယုကပ္ဆံုးသည္တိုင္ေအာင္ တရားက်င့္ေဆာင္၍႕ သီလ၌လည္း တည္ၾကေစကုန္ေစသတည္း၊ ဤငါမင္းၾတား၏့ တရားက်င့္၀တ္တို႔ကို ဆံုးမ ကန္႔ျမစ္ျခင္းသည္ သာလွ်င္ ပစၥဳပၸန္ တမလြန္၌ တုိးတက္ႀကီးပြားေၾကာင္း ျဖစ္၍႕ ျမင့္ျမတ္ေသာ မင္းတို႔ ကိစၥျဖစ္သတည္း။

          (ဤေလာက၌) အက်င့္သီလ မတည္႐ွိေသာ သူအား တရားက်င့္၀တ္မွ်ပင္ မ႐ွိႏိုင္ေခ်၊ ထိုသို႔ျဖစ္ရကား ဤဆိုခဲ့ၿပီး တရားတည္ေထာင္ေရး ကိစၥႀကီး၌ တိုးတက္အားထုတ္, မဆုတ္မယုတ္ မေလ်ာေပါ့ျခင္းသည္ ပစၥဳပၸါန္ တမလြန္၌ တိုးတက္ႀကီးပြားဖြယ္ျဖစ္၍႕ ေကာင္းမြန္လွေလသတည္း၊ ဤသို႔ေသာ တရားအက်င့္ျဖင့္ ဤမွ်ေသာ တိုးပြားခြင့္ အလို႔ငွာသာလွ်င္ ဤတရားစာေတာ္ကို ေရးသားတည္ထားခဲ့သတည္း၊ ဤဆိုခဲ့ေသာ စီးပြားေမွ်ာ္လင့္ တရားက်င့္ေရး ကိစၥႀကီး၏့ ႀကီးပြားတိုးတက္ေရးကိုသာ အားထုတ္ ႀကိဳးပမ္းၾကကုန္ေစလေႆး၊ ထုိသို႔မဟုတ္ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္ျပားရန္ မနစ္ၿခိဳက္ပဲး, ျဖစ္ၾကကုန္ေစလေႆး၊ အဘိသိက္ သြန္းေတာ္မူ၍႕ တဆဲ့ႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္႐ွိေသာအခါ မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္သည္ ဤတရားစာေတာ္ကို ေရးသား တည္ထားေစအပ္သတည္း။ (အေသာကမင္းတရားႀကီး၏ အေသာကေက်ာက္စာေတာ္ - အ႐ွင္အာဒိစၥ၀ံသ)

လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာ ကာလတို႔၌ သူ႔အသက္ကို သတ္ျခင္း၊ သတၱ၀ါတို႔အား ႏွိပ္စက္ညႇင္းဆဲျခင္း၊ အေဆြအမ်ိဳးတို႔အား မ႐ိုေသ မေလးစားျခင္း၊ ရဟန္းပုဏၰားတို႔အား မဆီးကပ္ မကိုးကြယ္ျခင္းတို႔သည္ တိုးတက္လွ်က္ လာခဲ့၏။ သို႔ရာတြင္ ယခုေသာ္ နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီး၏ တရားက်င့္သံုး ေဆာက္တည္ျခင္းေၾကာင့္ တိုက္စည္သံအစား တရားသံကို ၾကားရ၍ နတ္ဗိမာန္ပံုမ်ား ဆင္မ်ား မီးစိုင္ မီး႐ွဴးမ်ားႏွင့္ အျခားနတ္တို႔၏ အဆင္းသဏၭာန္မ်ားကို လူတို႔ ျမင္ၾကရေလၿပီ။

နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီး၏ တရားအဆံုးအမေၾကာင့္ သူ႔အသက္ကို မသတ္ျခင္း၊ သတၱ၀ါတို႔အား မႏွိပ္စက္ မညႇင္းဆဲျခင္း၊ အေဆြအမ်ိဳးတို႔အား ႐ိုေသေလးစားျခင္း၊ ရဟန္းပုဏၰားတို႔အား ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ျခင္း၊ အမိအဖတို႔အား က်ိဳးႏြံျခင္းတို႔သည္ ေရွးအႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာတို႔၌ မႀကံဳဘူးေအာင္ ယခု တိုးတက္ျပန္႔ပြားလွ်က္ ႐ွိေလၿပီ။

ဤနည္း အျခားနည္းတို႔ႏွင့္ တကြ မ်ားစြာေသာ နည္းတို႔ျဖင့္ တရားက်င့္သံုး ေဆာက္တည္ျခင္းကို တိုးတက္ျပန္႔ပြားေစခဲ့ေလၿပီ။ နတ္တုိ႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီးသည္ ဤတရားက်င့္သံုးေဆာက္တည္ျခင္းကို ဆက္လက္၍လည္း တိုးတက္ျပန္႔ပြားေစလိမ့္ဦးအံ့။ နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီး၏ သားေတာ္ ေျမးေတာ္ ျမစ္ေတာ္တို႔သည္လည္း ထိုနည္းတူစြာ ကပၸါပတ္လံုး တရားက်င့္သံုးေဆာက္တည္ျခင္းကို ဆက္လက္၍ တိုးတက္ျပန္႔ပြားေစလိမ့္ဦးအံ့။ မိမိတို႔ကိုတိုင္ တရား၌၄င္း အက်င့္သီလ၌၄င္း ၿမဲစြာတည္လ်က္ တရားအဆုန္းအမကို ေပးၾကကုန္လတံ့။ ဤသို႔ တရားအဆံုးအမေပးျခင္းသည္ အမြန္ျမတ္ဆံုးေသာ အမႈစင္စစ္ျဖစ္၏။ အက်င့္သီလမဲ့သူတို႔အဖို႔႔ တရားက်င့္သံုးေဆာက္တည္ျခင္း မျဖစ္ႏိုင္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ တရားက်င့္သံုးေဆာက္တည္ျခင္း၏ မဆုတ္မယုတ္ ပြြါးတိုးျခင္းသည္ ေကာင္း၏။

ဤအလို႔ငွာ ဤတရားကဗ်ည္းကို ေရးထိုးေစ၏။ တရားက်င့္သံုးေဆာက္တည္ျခင္း၏ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းကို မျဖစ္ေစပဲ ပြါးတိုးျခင္းအလုိ႔ငွာ အားထုတ္ၾကကုန္ေလါ့။

နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီးသည္ အဘိသိက္ခံသည္၏ တစ္ဆဲ့ႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္၌ (ဤတရားကဗ်ည္းကို) ေရးထုိးေစ၏။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား - ဦးဖိုးလတ္)

လြန္ေလၿပီးေသာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက သတၱ၀ါတို႔ကို သတ္ျဖတ္ညႇင္းပန္း ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ေဆြမ်ိဳး, ဉာတကာ, ရဟန္း, ပုဏၰားတို႔အား မ႐ိုေသ မကိုင္း႐ႈိင္းျခင္းတို႔ တိုးပြားေနခဲ့ၾက၏။ သို႔ေသာ္လည္း ယေန႔ ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္း၏ တရားအက်င့္ေၾကာင့္ စည္သံသည္ တရားစည္သံျဖစ္၍ လူမ်ားသည္ ဗိမာန္, ဆင္, မီးတန္ေဆာင္ႏွင့္ အျခားေတာက္ပေသာ အဆင္းတို႔ကို ေတြ႕ျမင္ၾကရ၏။

သတၱ၀ါတို႔ကို မသတ္ျဖတ္, မညႇင္းပန္းျခင္း၊ ေဆြမ်ိဳး, ဉာတကာ, ရဟန္း, ပုဏၰားတို႔အား ႐ိုေသ ကိုင္းၫြတ္ျခင္း, အမိအဖတို႔ စကား နာယူျခင္း၊ ပညာ႐ွိတို႔အား မွီ၀ဲဆည္းကယ္ျခင္းတို႔သည္ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာက မျဖစ္ခဲ့ဘူး၊ ယေန႔ ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္း၏ တရားအဆံုးအမေၾကာင့္ တိုးပြားေန၏။ ဤမွတပါး အျခား အထူးထူး အျပားျပားေသာ တရားအက်င့္တို႔လည္း ျပန္႔ပြားေန၏။

ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္း၏ သား, ေျမး, ျမစ္တို႔သည္ ဤတရားအက်င့္ကို ကမၻာပတ္လံုး မလႈပ္မ႐ွား တိုးပြားေစၾကရမည္။ တရားဓမၼ, အက်င့္သီလ၌ တည္လ်က္ တရားသို႔ အစဥ္ လိုက္ၿပီး  သြန္သင္ဆံုးမၾကရမည္။ ဤတရားအဆံုးအမသည္သာ မြန္ျမတ္ေသာ အလုပ္ကိစၥ စင္စစ္ျဖစ္၏။ သီလမ႐ွိသူအား အဘယ္မွာ တရားက်င့္ျခင္း ႐ွိမည္နည္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ဤအက်ိဳးတရား၏ တိုးပြားျခင္း, မဆုတ္ယုတ္ျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ ယင္းအက်ိဳးတရားအတြက္ ဤစကားကို ေရးသားေစျခင္းျဖစ္၏။ ဤအက်ိဳးတရား၏ တိုးတက္ႀကီးပြားျခင္း၌လည္း ယွဥ္ၾကေလာ့။ ဆုတ္ယုတ္ပ်က္စီးျခင္းကို မ႐ႈၾကလင့္။

ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ အဘိသိက္ခံ၍ ၁၂ႏွစ္ေျမာက္၌ ဤစာကို ေရးသားေစျခင္းျဖစ္၏။ (သိရီဓမၼာေသာကမင္းတရားႀကီး၏ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန ဗုဒၶဓမၼႏိုင္ငံေတာ္-ဦးေသာ္ဇင္)

For a long period past, for many hundreds of years, have increased the sacrificial slaughter of animals, cruelty towards living beings and improper treatment of relatives, of Brahmans and Sramanas. But today in consequence of the practice of morality by His Sacred and Gracious Majesty the King, the sound of war drum has become the call (not to arms but) to Dharma, exhibiting to the people the sight of the cars of the gods, of elephants, masses of fire and other heavenly shows.

As were not seen before for many hundreds years, so now have increased through the religious ordinances of His Sacred and Gracious Majesty the King cessation of slaughter of animals, non-violence towards living beings, proper treatment of relatives, of Brahmans and Sramanas, obedience to mother and father and to the seniors.

And the sons, grandsons, and great-grandsons, too of His Sacred and Gracious Majesty the King will increase this practice of morality up to the end of time (“the aeon of universal destruction”) and will preach the Dharma, themselves abiding in Dharma and righteous conduct. For this is the highest work, viz., preaching the Dharma.

The practice of morality, too, is not of one devoid of virtue. The increase of this work, nay, even its non-diminution is laudable. For this purpose has this been inscribed that they (i.e., Asoka’s successors) may apply themselves to the promotion of this object, and that its decline should not be entertained.

By His Sacred and Gracious Majesty the King consecrated twelves years was this caused to be inscribed. (Asoka - R.K. Mookerji)

In the past, the killing and injuring of living beings, lack of respect towards relatives, brahmans and sramanas had increased. But today, thanks to the practice of Dhamma on the part of the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, the sound of war drum has become the sound of Dhamma, showing the people displays of heavenly chariots, elephants, balls of fire, and other divine forms. Thorough his instruction in Dhamma abstention from killing and non-injury to living beings, deference to relatives, brahmas and sramanas, obedience to mother and father, and obedience to elders have all increased as never before for many centuries. These and many other forms of the practice of Dhamma have increased and will increase.

The Beloved of the Gods, the king Piyadassi, his sons, his grandsons and his great grandsons will advance the practice of Dhamma, until the end of the world and will instruct in the law, standing firm in Dhamma. For this, the instruction in the law, is the most valuable activity. But there is no practice of Dhamma without goodness, and in these matters it is good to progress and not to fall back. For this purpose, the inscription has been engraved—that men should make progress in this matter, and not be satisfied with their shortcomings. This was engraved here when the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, had been consecrated twelve years. (Asoka and the decline of the Mauryas- Romila Thapar)

For a long time, for many hundreds of years, have increased the immolation of animals, violence of living beings and disrespect towards relatives, Brahmanas and Sramanas. But now in consequence of the practice of Dharma by King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, the echo of war drums has been converted into the call of Dharma after (his) displaying before public the divine sight of the chariots of the Gods, of elephants, masses of fire and other divine shows.

As has not happened ever before for many hundreds of years—now have increased through the religious instruction of King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, non-violence towards animals, protection of living beings, respect of relations, Brahamanas and Sramanas, hearkening to mother, father and elderly people. This and other practices of Dharma have increased, and, King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, will do the best for the furtherance of the religious practices.

And the sons, grandsons and great grandsons of King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, will increase the religious practices till the end of Samvarta kalpa and  will propagate the Dharma, themselves obeying Dharma and morality. For obedience of Dharma is a work of higher order and practice of Dharma is difficult to be achieved by one who is devoid of morality. The progress of this obedience of Dharma and not its diminution is praiseworthy. With this intention has this been inscribed so that people may put forth their effort in promoting it and should not allow it to decline.

By King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, was this caused to be inscribed when he was consecrated twelve years. (Inscriptions of Asoka - N. P. Rastogi)

1-2. In times past, for many hundred of years, there had been increase in the acts of killing animals, hurting living beings and no looking after relatives, Brāhmaṇas and Sramaṇas.

3-4. Today, Devānaṃppiya Piyadassi has sounded the drum proclamation that let all beings practice Dhamma. This proclamation was done by exhibiting arial (mansion) chariots, exhibiting elephants, a great mass of fire and such other divine forms.

5. Such has not been exhibited in the past, for many hundred years, but today it has been promoted.

6. King Devānaṃppiya Piyadassi gives instructions according to Dhamma, namely, abstain from killing animals, hurting living beings and to look after your relatives, Brāhmaṇas and Sramaṇas, obedience to mother and father and obedience to the elders.

7. Thus, today in many other ways the Dhamma will be practiced and will be increased. King Devānaṃppiya Piyadassi has recommended this practice of Dhamma.

8. The sons, grandsons and great-grandsons of Devānaṃppiya Piyadassi will increase this practice of Dhamma and Sīla (morality) will remain on this earth and will be practiced.

9. That act (Kamma) is the best act, which follows the instructions of Dhamma (in this world). Practice of Dhamma will not make one devoid of morals.

10-11. Therefore, it is good that practice of Dhamma should be increased and should not be neglected (decreased). For this purpose this scripture has been written. Let the meaning be increased and negligence will not be approved.

12. King Devānaṃppiya Piyadassi has caused this to be written in the twelfth year of his coronation. (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

Major Rock Edict of Asoka (3)

၁။ ေဒ၀ါနံ ပိေယ ပိယဒသိ လာဇာ ေဟ၀ံ အာဟာ။

၂။ ဒု၀ါဍသ-၀သာဘိေတန ေမ ဣယံ အာနပယိေတ၊ သ၀တာ ၀ိဇိတသိ မမ ယုတာ လဇုေက ပါေဒသိေက စ ပံစသု ပံစသု ၀ေသသု အႏုသယာနံ နိခမိတု၊ ဧတာေယ၀ါ အထာေယ ဣမာေယ ဓံမႏုသတိယာ ယထာ အံနာေယ ပိ ကံမာ ေယ။ သာဓု။

၃။ မာတာပိတိသု သုသုသာ မိတာသံထုတ-နာတိက်ာနံ စာ ဗံဘန-သမနာနံ စာ သာဓု၊ အပ၀ိယာတာ အပဘံဍတာ သာဓု။ ပလိသာပိ စ ယုတာနိ ဂနနသိ အနပယိသႏၲိ ေဟတု၀တာ စာ ၀ိယံ ဇနေတ စ။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား-ဦးဖိုးလတ္)

1. Devānaṃpiyo Piyadasi evaṃ āha [.] dvādasa-vasābhisitena mayā idaṃ aṇāptaṃ [.]

2. Sarvata vijite mama Yutā cha Rājuke cha Pradesike cha paṃchasu paṃchasu vasesu anusaṃ-

3. yānam niyātu etāyeva imāya dhammānusastiya yathā añā-

4. Ya pi kammāya [.] sadhu mātari cha pitari cha susrusā mitra samsturañātinaṃ Bamhaṇa-

5. Samanaṇām sadhu dānam prāñānaṃ sādhu anāraṃbho apavyayatā apabhāḍatā sadhu [.]

6.Parisā pi yute āñpayisati gaṇānāyaṃ hetu to cha vyaṇjanata cha [.] (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး မိိန္႔ျပန္ေတာ္မူသည္။ ငါဘုရင္ မင္းၾတားသည္ အဘိသိက္ သြန္း၍ တဆဲ့ႏွစ္ႏွစ္ အခါ ဤတရားစာေတာ္ကို ထုတ္ျပန္ေတာ္မူအပ္သည္၊ တိုင္းႏိုင္ငံေတာ္ အလံုး၌၄င္း, ငါမင္းၾတားႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ လက္ေအာက္ ဘုရင္ခံတုိ႔ အုပ္စိုးရာ ၀န္ထမ္းႏုိင္ငံေတာ္ အလံုး၌၄င္း, ငါးႏွစ္ ငါးႏွစ္လွ်င္ တႀကိမ္ တႀကိမ္က် တရားေတာ္ကို ႏိုင္ငံေတာ္၌ က်င့္ေဆာင္လိုက္နာၾကေစရန္ တရားဓမၼ ညႊန္ျပ ေဟာေျပာေရးအတြက္၄င္း, ထုိမွတပါးေသာ ပုညႀကိယမ်ားအတြက္၄င္း, နယ္လွည့္ထြက္ၾကေစကုန္၊ ဤတရားေတာ္ဆိုင္ရာ ၾသ၀ါဒႏွင့္ အလားတူပင္ တရားေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္ရာ အျခားအမႈမ်ား၌လည္း ျပဳက်င့္လိုက္နာၾကေစကုန္၊ ၄င္းတို႔ကား- အမိအဘတို႔ႏွင့္ အေဆြခင္ပြန္း ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္သူ, ေဆြမ်ိဳး ဥာတိတို႔၏ အဆံုးအမကို နားေထာင္-လိုက္နာျခင္းသည္ (ပစၥဳပ္ တမလြန္ ခ်မ္းသာေၾကာင္း) ေကာင္းလွ၏၊ ရဟန္း-ပုဏၰားတို႔အား လွဴဒါန္းျခင္းသည္လည္း (နတ္႐ြာနိဗၺာန္ ရေရာက္ေၾကာင္း) ေကာင္းလွ၏၊ သတၱ၀ါတို႕ကို မညွင္းဆဲ၊ မသတ္ျဖတ္ျခင္းသည္လည္း (ေဘးရန္ ဥပဒ္ မကပ္ရေၾကာင္း) ေကာင္းလွ၏၊ အကုန္အက်မမ်ားေစပဲး, ေခၽြတာသံုးစြဲျခင္း, အသံုးအေဆာင္ပစၥည္း-ပရိကၡရာ နည္းပါးျခင္းသည္လည္း (ဤပစၥကၡ ေၾကာင့္ၾကမ႐ွိ ဧးျမေၾကာင္း) ေကာင္းလွ၏၊ (ဤထုတ္ျပန္ခ်က္ တရား-အမိန္႔ေတာ္က္ိုိ သိ႐ွိၾကားနာသူ) ပရိတ္သတ္မ်ားကလည္း မိမိတို႔ႏွင့္ ဆုိုင္စပ္ရာ၌ အမိန္႔ျပန္ၾကားေစ၊ အသင္းအပင္း၌ စပ္ဆိုင္သူမ်ားလည္း ဆုိုင္ရာအသင္းအစု၌ အေၾကာင္းခ်ဳပ္အားျဖင့္၄င္း, အက်ယ္ေ၀ဖန္ျခင္းအားျဖင့္၄င္း အမိန္႔ ျပန္ဆိုၾကေစ။ (အေသာကမင္းတရားႀကီး၏ အေသာကေက်ာက္စာေတာ္-အ႐ွင္အာဒိစၥ၀ံသ)

နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီးသည္ ဤသို႔ မိန္႔ေတ္မူ၏။

ငါအဘိသိက္ခံသည္မွ တစ္ဆဲ့ႏွစ္ႏွစ္ေျမာက္၌ ဤအမိန္႔ေတာ္ကို ထုတ္ျပန္ေတာ္မူ၏။

ငါ၏ ႏုိင္ငံေတာ္ အလံုး၌၊ ယုတ ရာဇုက ပါေဒသိက ဟူေသာ (ေ႐ႊၿမိဳ႕ေတာ္တိုင္းခ႐ိုင္) အမတ္တို႔သည္၊ ငါးႏွစ္ ငါးႏွစ္ေျမာက္တိုင္း ဤဆိုလတံေသာ တရားအဆုန္းအမအလို႔ငွာ၄င္း၊ အျခားအမႈကိစၥတို႔ အလို႔ငွာ၄င္း၊ ခရီးထြက္ခြာ လွည့္လည္ၾကကုန္ရာသည္။

အမိအဖတို႔အား က်ိဳးႏြံျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ မိတ္ေဆြ၊ အသိအကၽြမ္း၊ ေဆြမ်ိဳး၊ ရဟန္း ပုဏၰားတို႔အား ေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ သတၱ၀ါတို႔၏ အသက္ကို မသတ္ျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ ေခၽြတာသံုးစြဲျခင္း၊ ပစၥည္းဥစၥာကို အသင့္အတင့္သာ စုေဆာင္းျခင္းသည္ ေကာင္း၏။

လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႕ကလည္း ယုတအမတ္မ်ားအား အက်္ိဳးအေၾကာင္းႏွင့္တကြ၊ (အမိန္႔ေတာ္) စာပါအတိုင္း မွတ္သား၊ နာခံၾကရန္၊ အမိန္႔ထုတ္ဆင့္ ၾကေစကုန္သတည္း။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား-ဦးဖိုးလတ္)

ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ ဤသို႔ မိန္႔ၾကား၏။ ငါသည္ အဘိသိက္ခံ၍ ၁၂ေျမာက္၌ ဤအမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္၏။ ငါ၏ ႏိုင္ငံ တ၀ွန္းလံုး၌  ယုတ, ရာဇုက, ပါေဒသိက အမတ္တို႔သည္ ငါးႏွစ္ ငါးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ အျခားကိစၥကို စူးစမ္း စစ္ေဆးရန္ ထြက္သကဲ့သို႔ ဤတရားအဆံုးအမအတြက္ ထြက္ၾကရမည္။ အမိအဖတို႔စကားကို နာယူျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ အေဆြ, ခင္ပြန္း, အသိအကၽြမ္း, ေဆြမ်ိဳး, ဥာတကာ, ရဟန္းပုဏၰားတို႔အား ေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ သတၱ၀ါတို႔ အသက္ကို မသတ္ျဖတ္ျခင္းသည္ ေကာင္း၏။ ေျခြတာျခင္း, ပစၥည္းဥစၥာ အသင့္အတင့္သာ ႐ွိျခင္းသည္ ေကာင္း၏။

ပရိတ္သတ္ကလည္း ယုတအမတ္တို႔အား အေၾကာင္းအက်ိဳးျဖင့္ ေ၀ဖန္စစ္ေဆးရန္ အမိန္႔ေပးရမည္။ (သိရီဓမၼာေသာကမင္းတရားႀကီး၏ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန ဗုဒၶဓမၼႏိုင္ငံေတာ္-ဦးေသာ္ဇင္)

His Sacred and Gracious Majesty thus said: By me consecrated twelve years was the following ordained: Everywhere within my dominions, the Yuktas, the Rajuka and the Pradesika must every five years, go out on tour by turns as well as for other business too as for this purpose, for this religious instruction: Commendable is the service of father and mother, commendable is liberality to friends, acquaintances, relatives, Brahmans and Sramanas, commendable is abstention from the slaughter of living creatures, commendable also is not to spend or hoard too much. The Council will also similarly instruct the Yuktas for purposes of accounts in accordance with my order and its ground. (Asoka - R.K. Mookerji)

Thus, speaks the Beloved of the Gods, the king Piyadassi: When I had been consecrated twelve years I commanded as follows: Everywhere in my empire, the yuktas [subordinate officers] with the rājūkas [rual administrators] and the prādesikas [heads of the districts], shall go on tour every five years, in order to instruct people in Dhamma as well as for other purposes. It is good to be obedient to one’s mother and father, friends and relative, to be generous to brahmans and sramaṇas, it is good not to kill living beings, it is good not only to spend little, but to own the minimum of property. The council will instruct the officials to record the above making it both manifest to the public and explaining why. (Aśoka and the decline of the Mauryas – Romila Thapar)

Thus says King Priyadarsi, the Beloved of the Gods:- This was ordered by me when I was consecrated twelve years: Everywhere in my Empire, the Yuktas, the Rajukas and the Pradesikas should go out on tour every five years as for this business as for other purpose too, for the instruction in Dhamma.

“Desirable is hearkening to mother and father, desirable is liberality to friends, acquaintances, relatives, Brahmanas and Sramanas: desirable is the abstention from the immolation of animals; desirable is also small expense and small accumulation.” Likewise the assembly will also order the Yuktas for purpose of accounts according to my order and its ground. (Inscriptions of Asoka - N. P. Rastogi)

1. King Devānaṃppiya Piyadassi speaks thus: In the twelfth year after my coronation, I am proclaiming this order.

2. Everywhere in (my dominion) the land which I have conquered let the Yuttās, Padesikās and Rajukās set out in tour, every five years.

3. This has been done for the purpose of instructing (people) in Dhamma and performing other business.

4. Meritorious is an obedience to mother and father, be good to friends, acquaintances, and relatives, charity to Brāhmaṇas and Sramaṇas.

5. Meritorious is to abstain from killing animals; to be moderate in expenditure and posessions (goods).

6. The council Mahāhattās shall order Yuttās (to count) to register (these rules) according to cause and according to the letter. (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

Major Rock Edict of Asoka (2)

၁။ သ၀တ ၀ိဇိတသိ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယ ဒသိသာ လာဇိေန ေယ စ အံတာ အထာ ေစာဍာ ပံဍိယာ သာတိယပုေတာ ေကလလ ပုေတာ တံဗပံနိ။

၂။ အံတိေယာေဂ နာမ ေယာနလာဇာ ေယ စာ အံေန တသာ အံတိေယာဂသာ သာမံတာ လာဇာေနာ သ၀တာ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိသာ လာဇိေန ဒုေ၀ စိကိသကာ ကဋာ မႏုသစိကိသာ စာ ပသုစိကိသာ စာ။ ၾသသဓာနိ မႏုေသာပဂါနိ စာ ပေသာပဂါနိ စ အတတာ နထိ။

၃။ သ၀တာ ဟာလာပိတာ စာ ေလာပါပိတာ စာ။ ဧ၀ေမ၀ါ မုလာနိ စာ ဖလာနိ စာ အတတာ နထိ သ၀တာ ဟာလာပိတာ စာ ေလာပါပိတာ စာ။ မေဂသု လုခါနိ ေလာပိတာနိ ဥဒုပါနာနိ စာ ခါနာပိတာနိ ပဋိေဘာဂါေယ ပသုမုနိသာနံ။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား - ဦးဖိုးလတ္)

1. Sarvata vijitamhi Devānaṃpriyasa rāñā

2. evamapi prachaṃtsu yathā Choḍā Pāḍā Satiyaputo Ketalputo ā Taṃba

3. paṇṇi Aṃtiyako Yonarājā ye vā pi Aṃtiyakasa sāmīpam

4. rājāno sarvatra Devānaṃpriyasa Priyadasino rāño dve Chikichhā kata

5. manusa chikichhā cha pusu-chikichhā cha [.] Osuḍgāni cha yāni manusopagāni cha

6. Pasopagāni cha yata yata nāsti Sarvatra hārāpitāni cha ropāpitāni cha [.]

7. mūlāni cha phālāni cha yat yatra nāsti sarvata hārāpitāni cha ropāpitāni cha [.]

8. paṃthesu kupā cha khānāpitā vracchā cha, ropāpitā paribhogāya pasumanusānaṃ [.] (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

 

မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး၏ ေအာင္ျမင္ အုပ္စိုးေတာ္မူရာ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္း အရပ္ အားလံုး၌ကဲ့သို႔, ထို႔အတူ ေအာင္ျမင္စိုးပိုင္သည့္ နယ္စြန္ အတြင္း၌ ပါ၀င္ကုန္ေသာ ေစာဠတိုင္း, ပံဒု်တိုင္း, သတ်-ပုႀတၤတိုင္း, တမၺပဏၰိတိုင္း အထိ၄င္း, အံတိေယာဂအမည္႐ွိေသာ ေယာနကမင္းႏွင့္တကြ ထိုမင္း၏ လက္ေအာက္ျဖစ္ကုန္ေသာ သမႏၲရာဇ္ မင္းတပါးတို႔ ႏိုင္ငံ၌၄င္း, အလံုးစံုေသာ ဤတိုင္းႏိုင္ငံေဒသတို႔၌ မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီးသည္ လူေဆးကုဆရာ, တိရိစၦာန္ေဆးကုဆရာ ဟု ဤသို႔ ၂မ်ိဳး ၂စားေသာ ေဆးဆရာတို႔ကို တည္ေထာင္ထား႐ွိေတာ္မူအပ္ကုန္၏။

ထို႔ျပင္ လူတို႔အား၄င္း, တီရစၦာန္ သား-ငွက္တို႔အား၄င္း အသံုး၀င္ေသာ ေဆးပင္-၀ါးပင္တို႔ကိုလည္း ထိုထို မ႐ွိ-ကင္းမဲ့ရာ အရပ္တိုင္း၌ ေဆာင္ယူ စိုက္ပ်ိဳးေစအပ္ကုန္၏။ ဤအတူလွ်င္ မ႐ွိ-ေခါင္းပါးေသာ အရပ္-ေဒသတိုင္း၌ သစ္ျမစ္-သစ္ဥႏွင့္ သစ္သီးပင္တို႔ကိုလည္း ေဆာင္ယူ စိုက္ပ်ိဳးေစအပ္ကုန္၏။ ထိုမွတပါးလည္း ထိုထို ခရီးလမ္းတို႔၌ သား-ငွက္ တိရစၦာန္ႏွင့္ ခရီးသြားသူ လူတုိ႔ နားခိုမွီ၀ဲ-သံုးေဆာင္ေစရန္ သစ္ပင္အစားစား စိုက္ပ်ိဳးထား႐ွိေစ၍ ေရတြင္းေရကန္တို႔ကိုလည္း တူး-ဆယ္ တည္ထားေစအပ္ကုန္၏။ (အေသာကမင္းတရားႀကီး၏ အေသာကေက်ာက္စာေတာ္ - အ႐ွင္အာဒိစၥ၀ံသ)

နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီး၏ ႏိုင္ငံေတာ္ အတြင္း အရပ္ရပ္တို႔၌၄င္း ႏိုင္ငံေတာ္၏ အစြန္အပ ေစာဋ(ေစာဠ) ပံဒိယ(ပံ႑်) သာတိယာပုတ, ေကလလပုတ, တံဗပံနိ(တဗၺပဏၰိ) အံတိေယာဂ(အႏၲိေယာက) အမည္ေတာ္႐ွိေသာ ေယာနမင္းႏွင့္ ထိုမင္း၏ ပတ္၀န္းက်င္ အျခားမင္းတို႔၏ တိုင္းမ်ားအတြင္း အရပ္ရပ္တို႔၌၄င္း၊ နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီးသည္ လူတို႔အား ကုစားျခင္း တိရစၦာန္တို႔အား ကုစားျခင္းဟူေသာ ေဆးကုစားျခင္း ႏွစ္မ်ိဳးကို တည္ထားေတာ္မူ၏။

လူတို႔အဖို႔၄င္း၊ တိရစၦာန္တို႔အဖို႔၄င္း အသံုး၀င္ေသာ ေဆးပင္တို႔ကိုလည္း မ႐ွိေသးေသာ အရပ္တိုင္းတို႔သို႔ ယူေဆာင္ေစ၏။ စိုက္ပ်ိဳးေစ၏။ ထိုနည္းတူစြာ သစ္ျမစ္သစ္သီးတို႔ကိုလည္း မ႐ွိေသးေသာ အရပ္တိုင္းတို႔သို ယူေဆာင္ေစ၏။ စိုက္ပ်ိဳးေစ၏။

လူႏွင့္တိိရစၦာန္တို႔ သံုးေဆာင္စိမ့္ေသာငွာ၊ လမ္းတို႔၌ သစ္ပင္တို႔ကို စိုက္ေစ၍ ေရတြင္းတို႔ကိုလည္း တူးေစ၏။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား - ဦးဖိုးလတ္)

ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္း၏ ႏိုင္ငံအတြင္း အရပ္-ေဒသအားလံုးတို႔၌၄င္း၊ အျပင္အပ ျဖစ္ေသာ ေစာဠ, ပ႑ယ, သတိယပုတ, ေကရလပုတ, တမၺပဏၰိ, အႏၲိေယာဂမည္ေသာ ေယာနမင္းတို႔၏ တိုင္းျပည္မ်ား အတြင္း၌၄င္း ေဒ၀ါနပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ လူႏွင့္တိရစၦာန္တို႔အတြက္ ေဆးကုဌာန ႏွစ္မ်ိဳးထား၏။ လူ, တိရစၦာန္ႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေသာ ေဆးပင္တို႔ကိုလည္း မ႐ွိေသးေသာ အရပ္ေဒသသို႔ ယူေဆာင္စိုက္ပ်ိဳးေစ၏။ ဤအတူ သစ္ျမစ္သစ္သီးပင္တို႔ကိုလည္း မ႐ွိေသးေသာ အရပ္ေဒသသို႔ ယူေဆာင္စိုက္ပ်ိဳးေစ၏။ လမ္းခရီးတို႔၌ တိရစၦာန္ႏွင့္လူတို႔ သံုးေဆာင္ရန္ သစ္ပင္တို႔ကို စိုက္ပ်ိဳးေစရန္ ေရတြင္းတို႔ကို တူးေစ၏။ (သိရီဓမၼာေသာကမင္းတရားႀကီး၏ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန ဗုဒၶဓမၼႏိုင္ငံေတာ္ -ဦးေသာ္ဇင္)

Everywhere within the dominion of His Sacred and Gracious Majesty the King, and likewise among the frontages such as the Cholas, Pāṇḍyas, the Sativaputra, the Keralaputra, what is (known as) Tāmraparṇī, the Greek King, Antiochos, and those kings, too who are the neighbors of that Antiochos—everewhere have been instituted by His Sacred and Gracious Majesty the King two kinds of medical treatment—medical treatment of man and medical treatment of beast. Medical herbs also, those wholesome for man and wholesome for beast, have been caused to be imported and to be planted in all places wherever they did not exist.

Roots also, and fruits, have been caused to be imported and to be planted everywhere wherever they did not exist. On the roads, well also have been caused to be dug and trees caused to be planted for the enjoyment of man and beast. (Asoka - R.K. Mookerji)

Everywhere in the empire of the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, and even in the lands on its frontiers, those of Coḷas, Pāṇḍyas, Satyāputras, Keralaputras, and as far as Ceylon, and of the Greek king named Antiochus and of those kings who are neighbours of that Antiochus, everywhere the two medical services of the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, have been provided. These consist of the medical care of man and the care of animals. Medicinal herbs whether useful to man or to beast, have been brought and planted wherever they did not grow; similarly, roots and fruits have been brought and planted wherever they did not grow. Along the roads wells have been dug and trees planted for the use of men and beasts. (Aśoka and the decline of the Mauryas - Romila Thapar)

Everywhere in the Empire of King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, and similarly in the bodering Kingdoms, such as the Colas, the Pāṇḍyas, the Satiyaputra, the Keralaputra, upto Tāmraparṇi (river), the Yavana (Greek) King Antiochos and those who are the neighbors of Antiochos everywhere has King Priyadarsi, the Beloved of the Gods, provided medical treatment two kinds, medical treatment for men and medical treatment for animals. Medical herbs also which were useful for men and animals, have been caused to be imported and planted wherever they are not found. Roots and fruits, also, have been caused to be imported and planted wherever they were not found. On the roads, wells have been caused to be dug and trees caused to be planted for the enjoyment of men and animals. (Inscriptions of Asoka - N. P. Rastogi)

1. Everywhere in the land which has been conquered by King Devānaṃppiya Piyasassi

2. and likewise among his borders, such as the Choḷas, the Pāṇḍyas, the Satiyaputtās, the Ketalaputtās, even

3. Taṃbapaṇṇī, the Yona King Aṅtiyaka and the neighbourhood of Aṅtiyaka, everywhere the king.

4. Devānaṃppiya Piyadassi has established two kinds of medicals treatments.

5. One is medical treatment for men and the other is a medical treatment of animals.

6. Wherever there are no medicines available (which are) beneficial to men and animals, they should be brought and even planted.

7. Wherever there are no roots or fruits available, they should be all brought and planted.

8. On the roads wells should be dug, trees should be planted for the use of animals and men. (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

Major Rock Edict of Asoka (1)

၁။ဣယံ ဓမၼလိပိ ေဒ၀ါနံ ပိေယနာ ပိယဒသိနာ ေလခိတာ။ ဟိဒါ နာကိဆိ ဇိေ၀ အာလဘိတု ပေဇာဟိတ၀ိေယ။

၂။ ေနာ ပိ စာ သမာေဇ ကဋ၀ိေယ။ ဗဟုကာ ဟိ ေဒါသာ သမာဇသာ ေဒ၀ါနံ ပိေယ ပိယဒသီ လာဇာ ဒခတိ။ အထိ ပိ စာ ဧကတိယာ သမာဇ သာဓုမတာ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိသာ လာဇိေန။

၃။ ပုေလ မဟာနသသိ ေဒ၀ါနံ ပိယသာ ပိယဒသိသာ လာဇိေန အႏုဒိ၀သံ ဗဟုနိ ပါနသဟသာနိ အာလဘိယိသု သုပဌာေယ။ ေသ ဣဒါနိ ယဒါ ဣယံ ဓံမလိပိ ေလခိတာ တဒါ တိ ံနိ ေယ၀ါ ပါနာနိ အာလဘိယံတိ။

၄။ ဒုေ၀ မဇုလာ ဧေက မိေဂ။ ေသ ပိ စ မိေဂ ေနာ ဓုေ၀။ ဧတာနိ ပိ စ တိနိ ပါနာနိ ေနာ အာလဘိယိသံတိ။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား-ဦးဖိုးလတ္)

1. Iyaṃ dhammalipi Devānaṃpriyena

2. Priyadasina rāñā lekhāpitā [.] idha na kiṃ-

3. chi jivaṃ ārabhitpā prajuhitavyaṃ [.]

4. na cha samājo katavyo [.] bahukaṃ hi dosaṃ

5. Samājamhi pasati Devānaṃpriyo Priyadasirājā [.]

6. asti pi tu ekachā samājā sā dhumatā Devānaṃ-

7. Priyasa Priyadasino rāño [.] purā mahānasmhi

8. Devānaṃpriyasa Priyadasino rāño anudivasaṃ ba-

9. hūni prāṇisata Sahasrāni ārabhisu supāthāya [.]

10. se aja yadā a yaṃ Dhamma-lopi likhitā eva Prā-

11. ṇā ārabhare supāthāya dvo morā eko mago so pi

12. mago no druvo [.] ete pi tri prāṇā pacchāna arabhisare- (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီးသည္ ဤမည္ေသာ တရားစာေတာ္ကို (ဤ ခပိ ံဂလေတာင္ထက္၌) ေရးသား တည္ထား ေစေတာ္မူအပ္သည္၊ ဤဒိုင္နယ္ ေဒသ-ပတ္၀န္းက်င္၌ တစံု-တခုေသာ သား-ငွက္တိရိစၦာန္ သတၱ၀ါကိုမွ် သတ္ျဖတ္၍ ယစ္မပူေဇာ္ရ၊ ထို႔ျပင္ (အေပ်ာ္ပြဲး, ယစ္ပူေဇာ္ပြဲး, နတ္ကပြဲး စေသာ) ပြဲးလမ္း သဘင္မ်ားကိုလည္း မခင္းက်င္းရ၊ သို႔တားျမစ္ပိတ္ပင္ရေၾကာင္းကား, မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီးသည္ တရားဥာဏ္ျဖင့္ ၾကည့္႐ႈဆင္ျခင္၍ ႔ ပြဲးလမ္းသဘင္၌ အျပစ္မ်ားးစြာ ျမင္ေတာ္မူရ၏၊ စိစစ္ ျခြင္းခ်န္ဖြယ္ကား, မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားႀကီး၏ ေကာင္း၏ဟု အေရးတယူ သတ္မွတ္ေတာ္မူအပ္ေသာ (ဘုရားပူေဇာ္ပြဲး, ေက်ာင္းပူေဇာ္ပြဲး စေသာ) အခ်ိဳ႕အခ်ိဳ႕ေသာ ပြဲးသဘင္မ်ားကား ႐ွိေပေသ၏။ (ထိုသို႔ေသာ ကုသို္လ္ေရး ပြဲးမ်ားကို မတားျမစ္ ဟူလို၊) ဤတရားစာေတာ္ကို မေရးသားမီ, ေ႐ွးအခါကာလ၌ မင္းတကာတို႔ ခ်စ္ၾကည္ ေလးစားအပ္၍႕ ပိယဒႆီဟု ၀ွ႔ဲခ်ီ-ခပ္ႏွိပ္ အ႐ွင္မဟာကႆပ မေထရ္ျမတ္၏့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူ-ရ႐ွိေသာ အေသာက မင္းၾတားျမတ္ႀကီး၏ စားေတာ္ခ်က္အိမ္ေတာ္၌ ပြဲးေတာ္ ဟင္းလ်ာ အလို႔ငွါ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ သားငွက္သတၱ၀ါတို႔ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း သတ္ျဖတ္ ေသေၾကၾကကုန္ၿပီ၊ ဤယခု တရားစာေတာ္ ေရးသားထား႐ွိၿပီး အခါမွာကား ဦးေဒါင္းငွက္ ၂ေကာင္, သမင္တေကာင္, ဤ၃ေကာင္ေသာ သားငွက္တို႔သာ သတ္ျဖတ္ ေသၾကရကုန္၏၊ စိစစ္ျပန္လွ်င္, ထုိသတၱ၀ါ ၃ေကာင္တို႔အနက္ သားသမင္မွာ အၿမဲး-မဟုတ္, ဦးေဒါင္း ၂ေကာင္သာ အၿမဲး ျဖစ္ကုန္သည္၊ စင္စစ္တမူကား ထိုသားငွက္တို႔သည္မွ်လည္း ေနာက္ေသာအခါ မသတ္ျဖတ္ မေသေၾက ျဖစ္ကုန္လိမ့္သတည္း။ (အေသာကမင္းတရားႀကီး၏ အေသာကေက်ာက္စာေတာ္-အ႐ွင္အာဒိစၥ၀ံသ)

၁။ ဤတရားကဗ်ည္းကို နတ္တို႔ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီ မင္းႀကီး ေရးထိုးေစ၏။ ဤအရပ္၌ မည္သည့္အသက္ကိုမွ် သတ္၍ ယာဇ္ မပူေဇာ္ရ။

၂။ ပြဲတို႔ကိုလည္း မက်င္းပရ။ အခ်ိဳ႕ပြဲတို႔၌ အက်ိဳး႐ွိေသာ္လည္း နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီ မင္းႀကီးသည္ ပြဲတို႔၌ မ်ားစြာေသာ အျပစ္တို႔ကို ျမင္၏။

၃၊၄။ ေ႐ွး၌ နတ္တို႔ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးေသာ ပိယဒသီမင္းႀကီး၏ စဖိုအိမ္၌ ေန႔စဥ္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အသက္တို႔ကို ဟင္းလ်ာ အလို႔ငွာ သတ္ကုန္၏။ သို႔ရာတြင္ ယခု ဤတရားကဗ်ည္းကို ေရးေစၿပီးေနာက္ ဥေဒါင္း ႏွစ္ေကာင္ႏွင့္ သမင္ တေကာင္ သံုးေကာင္ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကို သာလွ်င္ သတ္ကုန္၏။ ထိုအနက္လည္း သမင္ကို ေန႔စဥ္ မဟုတ္။ ဤသံုးေကာင္ေသာ သတၱ၀ါတို႔ကိုပင္ မသတ္ၾကရကုန္လတံ့။ (အေသာကေက်ာက္စာမ်ား-ဦးဖိုးလတ္)

 

ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ ဤတရားစာကို ေရးေစ၏။ ဤအရပ္၌ မည္သည့္သတၱ၀ါကိုမွ် သတ္ျဖတ္၍ ယဇ္မပူေဇာ္ရ။ ပြဲသဘင္လည္း မက်င္းပရ။ ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ ပြဲသဘင္တို႔၌ အျပစ္မ်ားစြာျမင္၏။ ထိုတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ပြဲသဘင္တို႔ကိုကား ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္းသည္ ေကာင္း၏ဟု သတ္မွတ္၏။

ေ႐ွးအခါက ေဒ၀ါနံပိယ ပိယဒသီမင္း၏ စဖိုေဆာင္၌ ေန႔တိုင္းဟင္းလ်ာအတြက္ သတၱ၀ါေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတို႔ကို  သတ္ျဖတ္ၾက၏။ ဤတရားစာကို ေရးၿပီးေသာအခါ ဥေဒါင္းႏွစ္ေကာင္ သမင္တေကာင္ ဤသံုးေကာင္ကိုသာ သတ္ရ၏။ ထိုတြင္လည္း သမင္မွာ အၿမဲမဟုတ္၊ ေနာင္ေသာအခါ ထိုသံုးေကာင္ကိုပင္ သတ္ၾကရမည္ မဟုတ္။ (သိရီဓမၼာေသာကမင္းတရားႀကီး၏ ကိုးတိုင္းကိုးဌာန ဗုဒၶဓမၼႏိုင္ငံေတာ္ - ဦးေသာ္ဇင္)

 

This religious edict has been caused to be inscribed by His Sacred and Gracious Majesty.

Here not a single living creature should not be slaughtered and sacrificed. Nor should any Samaja be held. For His Sacred and Gracious Majesty sees much objection in such samaja. But there are also certain varieties of same which are considered commendable by His Sacred and Gracious Majesty.

Formerly in the kitchen of His Sacred and Gracious Majesty, daily many hundred thousands of living creatures were slaughtered for purposes of curries. But now when this religious edict is being inscribed, only three living creatures are slaughtered, two peacocks and one deer, and the deer, too, not regularly. Even these three living creatures afterwards shall not be slaughtered. (Asoka - R.K. Mookerji)

The Beloved of the Gods, Piyadassi the king, has had this inscription on Dhamma engraved. Here, no living thing having been killed, is to be sacrificed; no is the holding of a festival permitted. For the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, see much evil in festivals, thought there are some of which the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, approves.

Formerly in the kitchen of the Beloved of the Gods, the king Piyadassi, many hundreds of thousands of living animals were killed daily for meat. But now, at the time of writing this inscription on Dhamma, only three animals are killed, two peacocks and a deer, and the deer not invariably. Even these three animals will not be killed in future. (Aśoka and the decline of the Mauryas – Romila Thapar)

This religous edict has been caused to be inscribed by King Priyadarsi, the Beloved of the Gods. Here not a single living being should be killed and offered as sacrifice; nor should any Samaja be held; for King Priyadarsi, perceives many evils in such Samaja. There are, however, certain Samaja, which are regarded commendable by King Priyadarsi, the Beloved of the Gods. Formerly in the kitchen of King Priyadarsi many hundreds of thousands of living beings were everyday killed for (preparing) dishes. But now when this religious edict is being caused to be inscribed, only three living beings are killed, two peacocks and one antelope, and that antelope, too, not regularly. Even these three beings shall not be killed in future. (Inscriptions of Asoka- N. P. Rastogi)

1. This religious scripture has been caused to be written by

2. King Devānaṃppiya Piyatassi

3. Here no living being should be killed, even for sacrifice.

4. No festive gatherings should be held.

5. King Devānaṃppiya Piyaatassi sees many defects (evil) in such gatherings.

6. However, Devānaṃppiya Piyaatassi considers that some such gathering are meritorious.

7. Formerly in the kitchen of King Devānaṃppiya

8. Piyaatassi many hundred thousands of animals

9. were killed daily for the sake of curry.

10. But now, today, when this scripture is being written

11. only two peacocks and one deer are being killed.

12. But even this way (of killing) is not permanent. These three creatures will not be killed in future. (Edicts of King Aśoka: A New Vision – Meena Talim)

Dhammapariyāya Foundation Online

Dhammapariyāya Foundation Online Database is launched on Full Moon Day of Kason - Vesak Day (13/05/2014).
Please Like and follow our updates on Facebook Page >>> Click here